Voeding


Een goede voeding is ontzettend belangrijk voor een sterke en gezonde rat! Zowel hun standaard brok als verse groentes/fruit en tussendoortjes. Een goede leidraad is dat van alles wat ze op een dag eten, 80% uit hun vaste voer bestaat en 20% uit groente/fruit en andere dingen. 

 

Wat is het verschil tussen een standaard (geperste) brok en een mix?
De keuze aan voeding is eindeloos, de ene brok/mix is beter dan de andere. Maar waar moet je nu op letten? Allereerst moet je voor jezelf de keuze maken of je een geperste brok of een mix wilt voeren. Beide hebben hun voor en nadelen. Bij een geperste brok ziet elk brokje er hetzelfde uit en bevat ook dezelfde voedingsstoffen. Er is op die manier geen 'keuze', maar ook niet de optie om de minder lekkere dingen te laten liggen. Met een geperste brok krijgen ze dus altijd volledig binnen wat ze nodig hebben. Maar je kunt je ook voorstellen, dat als je maaltijd er altijd hetzelfde uitziet, dat dit best snel saai kan worden. 
Bij een mix bestaat de voeding uit allemaal verschillende (verse) componenten. Denk bijvoorbeeld aan zaden, pinda's, bloemen, kruiden, eiwitten in de vorm van bijvoorbeeld visjes of wormen, gedroogd fruit en groente enzovoort. Om te eten en aan te bieden ziet dit er al snel een stuk feestelijker uit. Maar daar ligt nu ook gelijk het 'probleem'. Doordat je in een mix allemaal verschillende dingen hebt zitten, is er een grote kans dat een rat alleen dat eruit haalt wat hij lekker vind, en daardoor belangrijke voedingsstoffen kan mislopen. 

 

Wat zijn de (mogelijke) gevolgen van selectief eten?
Op het moment dat je ratten selectief gaan eten, en dus bepaalde dingen laten liggen, dan krijgen ze mogelijk een gebrek aan bepaalde (belangrijke!) voedingsstoffen. Vaak hoor ik van mensen die een mix als voer geven, dat er altijd veel 'over blijft'. Dit vinden de ratjes dan minder lekker, maar is wel enorm belangrijk voor ze om binnen te krijgen! Wat je het beste daartegen kan doen is gewoon het voer een dag langer laten staan. Ze krijgen dan vanzelf honger en zullen de rest van het voer ook gaan opeten. Zij krijgen alles binnen wat ze nodig hebben en jij hoeft niks meer weg te gooien! 
Hieronder een overzicht over wat de verschijnselen zijn bij een gebrek. 

Gebrek aan Verschijnselen Te vinden in
Eiwitten Slechte vacht, haaruitval, longontsteking, onvruchtbaarheid en slechte groei van jonge dieren, bijterigheid (bij teveel en bij te weinig) Erwten, bonen, soja, gedroogde insecten/diertjes
Vitamine A Longontsteking, huidslijmvlies- en oogbeschadigingen, groeistoornissen, diarree en algemene infectiegevoeligheid, krampen, kleine nesten Wortelen, eigeel, vers groenvoer, bananen en ander fruit
Vitamine B Haaruitval, verminderde vruchtbaarheid, gewichtsverlies, verteringsstoornissen, trillen, zenuwverschijnselen, bloedarmoede, infecties Havervlokken, groenvoer, fruit, klaver, graan, hondenbrokken
Vitamine D Groeistoornissen, verzwakte beenderen. (Te veel vitamine D zorgt voor ontkalking van botten en kalkafzetting in de aderen) Melkproducten, eigeel
Vitamene E Onvruchtbaarheid, spierontsteking, zenuwproblemen, bloedingen en slechte groei van jonge dieren Eigeel, gekiemde granen, verse granen, verse groente
Vitame K (Neus)bloedingen, slechte genezing van wondjes. groeistoornissen Groenvoer
Calcium Verlammingen, ontkalking van de botten en het afbreken van tanden Melkproducten, sepia, veelzijdige voeding
Kalium Gewichtsverlies, hartproblemen en vocht in de buikholte Fruit
Natrium Kan alleen optreden bij zeer ernstige diarree Kaas, veelzijdige voeding
Magnesium Onrust, prikkelbaarheid, krampen, diarree en haaruitval Groenvoer en graan
Ijzer Bloedarmoede, maag/darmstoornissen en onvruchtbaarheid Groenvoer, graan en vlees
Jodium Stofwisselingsstoornissen en schilklierafwijkingen Groenvoer, graan water

Maar te veel van bepaalde voedingsstof kan eveneens tot problemen leiden. Een teveel aan vitaminen, zoals C, zal met de urine het lichaam verlaten. Toch is het niet altijd goed. Te veel aan vitaminen A kan leiden tot vermoeidheid, duizeligheid, misselijkheid, hoofdpijn en een vergroting van de lever. Een langdurige te veel van vitamine D kan schade aan hart, nieren en bloedvaten veroorzaken. En door te veel vitaminen E kan stapeling in verschillende weefsels optreden en hierdoor kan het de processen in die weefsels nadelig beïnvloeden.

 

Is de voedingsbehoefte altijd hetzelfde?

In elke fase van zijn leven, heeft een ratje andere behoefte aan bepaalde voedingsstoffen. Zo heeft een ritten bijvoorbeeld rond de 24% eiwitten nodig om te kunnen groeien, terwijl volwassen dieren tussen de 10 en 15% meer dan genoeg aan hebben. Als de ratjes ouder worden en een beetje bejaard, kun je de eiwitten zelfs nog meer verminderen. Ook zal de voedingsbehoefte van een actieve rat anders zijn dan een rustigere rat. 

 

Het eerste jaar dat ik mijn rattery had, heb ik altijd Science Selective gevoerd. Dit is een standaard geperste brok, waar in elke brok de benodigde voedingsstoffen zitten. Hierdoor kunnen ratten niet selectief eten en geen voedingsstoffen mislopen. Omdat ik dit al snel saai eruit vond zien, ben ik sinds eind 2020 zelf mijn voer gaan mixen. Ik merk dat ik het leuker vind om te maken en dat de ratjes weer uitkijken naar hun maaltijd. Omdat ik niet wil dat het eten saai en voorspelbaar wordt, is mijn mix nooit 2x hetzelfde. Ik maak voor mijn volwassen groepen een mix en voor de zwangere/zogende moeders en rittens ook een aparte mix. Dit is erg belangrijk omdat deze groepen totale andere voedingsbehoefte hebben. Hieronder wat foto's van hoe mijn mixen er soms uitzien. 

Hoe weet ik of iets wel of niet goed is voor mijn rat? Zijn er dingen die ze niet mogen?

Er zijn zeker dingen die ratten niet mogen, of die je juist met mate moet geven. Zo is er een hele handige lijst ooit gemaakt, die kun je vinden als je op deze link klikt. 

 

Extra voeding/groentes/fruit/snoepjes.

Ratten zijn gek op lekkere dingen! Zo eten ze graag verse groentes of fruit, gekookte pasta, lekkere snoepjes of een lekker bakje Brinta (aangemaakt met water). Ook hier krijgen de ratjes van alles extra. Als wij 's avonds koken, wordt er altijd voor de ratjes meegekookt. 

Hier zie je wat ze bij ons af en toe extra krijgen. Let erop dat pasta een echte dikmaker is, dus voer dit met mate! Ook kunnen ze van groente of fruit dat veel water bevat aan de diarree gaan. 
Als je ratjes een goede voeding hebben en gezonde, verantwoorde extraatjes krijgen, dan is het niet nodig om daarbuiten nog extra vitamines te geven. Ze krijgen dan alles wat ze nodig hebben gewoon binnen.